Blog categorieën

06-07-2023

Washboarden, stertselen of ventileren?

Washboarden, stertselen of ventileren?

Op deze foto zie je het ventileren van de bijen. Het achterlichaam is iets naar beneden gebogen en de vleugeltjes waaieren de vochtige lucht naar buiten. Ze blijven roerloos op dezelfde plaats staan. Samen vormen de honderden bijen een natuurlijke ventilator. Dit gedrag is nu vrijwel dagelijks tijdens de dracht van de linden, de tamme kastanjes en nog vele andere planten, zoals witte klaver en bramen te bewonderen. Met een hoge luchtvochtigheid buiten is het hard werken voor de bijen. Op deze manier koelen ze tevens de binnenruimte. Daarnaast kunnen ze het gesloten broed op de juiste temperatuur houden door hun lichaam op het broed te drukken (temp verhogen) of door een film water op het broed aan te brengen (koelen).

 

Zie je de bijen met hun achterlichaam omhoog staan met het laatste segmentje geopend, dan zijn ze duidelijk hun geur aan het verspreiden via de klier van Nasanov. Dit gedrag is zeer duidelijk zichtbaar wanneer de jonge moer op paringsvlucht is. De bijen maken de moer duidelijk bij terugkomst welke kast ze weer moet hebben. Dit gedrag wordt stertselen genoemd. 

En dan de laatste en tevens merkwaardigste dansbeweging van de bijen: het zogenaamde washboarden, dat doet denken aan grootmoederstijdperk, een op en neer gaande beweging op de vliegplank waarbij kaken en voorpoten een vegende beweging maken. Soms zelf op de voorkant van de kast en vaak in rijen met schijnbaar gelijke bewegingen alsof ze aan line dansen zijn. Het zou te maken kunnen hebben met het schoonpoetsen van de vliegplank. Het is een typische activiteit voor deze tijd van het jaar. Blijkbaar hebben ze daar nu de tijd voor. Het gedrag kan uren aanhouden. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Jelle Kampen

    06-07-2023 om 16:23

    Vroeger noemde men dat “schrobben” Nog steeds niet 100% duidelijk wat de functie daarvan is…

  • Luuk

    06-07-2023 om 17:17

    Ze doen het ook in de kast. Heb het al eens gezien door het plexiglas.

  • F. Gielen

    07-07-2023 om 09:21

    Ben, ik lees altijd met veel interesse jouw blogs. Soms “stokt” mijn lezen en dat is altijd wanneer jij schrijft over “broedbeperking” . Kun jij nog eens uitleggen waarom naar jouw mening, de evolutie de bijen de mogelijkheid heeft gegeven om hele grote broednesten te maken en met het resulterende grote aantal “vrouwschappen” hele grote voorraden honing te verzamelen?

  • Ben de Blogger

    07-07-2023 om 13:51

    Ha Frans Gielen, van nature kiezen bijenvolken nestholtes van 40 tot 60 liter. Dat komt overeen met 1 bk en 2 lage hk's. De productie van onze moeren is sterk verbeterd door natuurlijke selectie en niet door evolutie. Ik pleit niet voor broedbeperking maar voor broedruimte beperking. Dit doe ik omdat 1 bk spaarkast met 11 ramen meer dan genoeg ruimte biedt voor gangbare moeren. Top productieve moeren doen het bij mij goed in één broedkamer spaarkast of dadant. Met 2k eitjes heb je 42.000 cellen nidig. Groet, Ben

  • Sander

    10-07-2023 om 17:07

    Ha Ben,

    De heidedracht zit er weer aan te komen, iets wat hier op de veluwe toch een mooie dracht is. Vraagje: veel imkers hier bereiden hun volken voor door kortstondig voor de dracht de volken vrij fors te voeren met suikerwater. De reden hiervan zou zijn dat de bijen alle ruimte onderin het broednest gaan vullen met suikerwater, waardoor binnenkomende nectar van de heide bovenin wordt opgeslagen. Nu is mijn vraag: wordt er dan geen suikerwater naar boven verplaatst, waardoor er ook suikerwater in de honing terecht komt? En wat als je volk vrij fors bezet is met broed, moet je dan deze voorbereiding van suikerwater ook treffen?

    De bijen hebben ook suiker nodig voor de bouw van raat. Weet jij dd verhouding, hoeveel kg suiker er nodig is voor 1 kg was?

    Wat meer vragen, maar ik kwam er niet helemaal uit met een andere imker, dus vraag het maar even hier ;)

    Groet,
    Sander

  • Ben de Blogger

    10-07-2023 om 17:21

    Ha Sander, het voeren komt uit de trukendoos van de oude imkers. Er is inderdaad altijd wel enigszins sprake van verplaatsing tijdens het proces van het indikken van de nectar/suikerwater.
    Persoonlijk hing ik vlak voor de heidereis in spaarkasten het jonge open broed naar de zijkanten van de kast zodat voorlopig 2 tot 3 weken bezet bleef. Verstandig is om met zeer sterke volken te reizen en middelmatig thuis te laten. Soms wordt er ook gereisd met droge kristalsuiker in een kantraam met gedeeltelijk triplex erop. De heidedracht kan namelijk even op zich laten wachten.
    Gezien de filevorming aan kasten per vereniging op de hei laat ik deze dracht maar aan me voorbij gaan, maar de honing is toch wel heel bijzonder. Groet en succes, Ben

    Voor raatbouw wordt 10 kilo honing geconverteerd naar 1 kilo was, echter dit zijn zeer veel ramen omdat je tevens kunstraat geeft.

  • Sander

    10-07-2023 om 18:03

    Bedankt voor de uitleg weer! Heel fijn.

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht