Blog categorieën

30-08-2024

Wespen, hoornaars en biodiversiteit

Wespen, hoornaars en biodiversiteit

De tijd voor wespen en hoornaars komt er weer aan. Het verdedigen van de horizontale vliegspleet is voor minder sterke bijenvolken lastig. Wanneer de nachten kouder worden, trekken de bijen zich terug en hebben de wespen 's morgens vroeg vrij toegang tot de bijenkasten. Probeer eens een ronde vliegopening die op eenderde van de onderkant af aan de voorkant van de kast zit. De bijen vertoeven op die hoogte en kunnen zich beter verdedigen. Bovendien knallen de bijen zo de kast in zonder eerst op de vliegplank te gaan zitten, waarbij ze de kans lopen gevangen te worden door een Europese hoornaar. 

Met de komst van Frans Veldwesp en en de Bergveldwesp, die zijn kleine nestje vrijhangend aan een berkenplantje van 30 cm bevestigt, groeit de biodiversiteit in Nederland. De soortenrijkdom neemt hiermee toe. Dit geldt ook voor minder welkome gasten, zoals de Aziatische hoornaar. 

Voor behoud van biodiversiteit moeten we de bakens echter verzetten, het roer moet desastreus om. Tegel wippen is leuk voor de bewustwording, maar het zet geen zoden aan de dijk. Wat echt helpt, is met zijn allen biologische zuivelproducten gaan kopen en vooral lokale seizoensgebonden groenten kopen. Vele boeren willen best biologisch gaan werken, maar dan moet er wel vraag naar biologische producten zijn. Daarnaast protesteren bij de super tegen uit China overgevlogen knoflook en uit Kenia afkomstige sperziebonen. Via bijenambassadeurs in gesprek gaan met boeren, die hun grond waarop vroeger koeien liepen te grazen, verpachten aan lelie- en gladiolenbollenkwekers. Deze bollen worden puur voor de export geteeld met behulp van heel veel gif. Al dat gif maakt dat onze biodiversiteit zich al tientallen jaren op een hellend vlak bevindt en onze waterkwaliteit ergens onderaan bungelt op Europese lijstjes. 

Soms zijn er ook lichtpuntjes. Diverse bijenstanden van mij staan op grond van Natuurmonumenten, dat in pacht is bij een biologische melkveehouder. Deze biologische boer koestert zijn akkers en weilanden alsof het natuurgebieden zijn. Weilanden worden verrijkt met chicorij en overstukjes worden ingezaaid met korenbloemen en chicorij. Randen van akkers worden ingezaaid met inheemse vlindergewassen. In de winter blijven deze overstaan, zodat de vlinderpoppen in het voorjaar zich verder kunnen ontwikkelen en de putters en vinken zich tegoed doen aan de zaden. 

Tenslotte nog een tuintip. Zaai eens enkelvoudige Dahlia's. Dat werkt veel makkelijker dan die dure wortelknollen, die in de winter of bevriezen of verrotten. De Dahlia, die in 1789 zijn intrede (via opgestuurd zaad) deed in Europa heeft als enkelbloemige een enorme aantrekkingskracht op hommels, bijen en vlinders. Gemengd met verbena's is het een pracht om te zien en wekenlang worden de bloemen druk bezocht door o.a. onze honingbijen. Een andere plant die maanden plezier geeft aan honingbijen is de koraalbes. Echt een geweldige drachtplant. 

klikken op de foto's voor een duidelijke vergroting

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Frauke

    30-08-2024 om 15:15

    Dag Ben, bedoel je met de koraalbes de struik die ook sneeuwbes wordt genoemd? Ben ook benieuwd met welke soort ervan je goede bijenervaring hebt.
    Groetjes!

    Ha Frauke, de sneeuwbes is ook wel goed, maar die bloeit eerder en minder lang. De koraalbes lijkt wel op de sneeuwbes maar de bessen zijn paars. Ik xal een foto toevoegen aan het volgende blogbericht. Groet, Ben

  • mark

    30-08-2024 om 16:39

    Goede tip, ik vindt het maar een hoop trubbel steeds die knollen erin en eruit doen. Dit jaar toch al geen succes met al dat water.

  • Jab.

    30-08-2024 om 16:44

    Mark:
    Zaai- dahlia 's zijn eenjarig!

    Ha Jab., vormen zaaidahlia's geen knollen? En andersom: leveren knoldahlia's geen zaden?
    Groet, Ben

  • Judith

    30-08-2024 om 21:02

    Beste Ben,
    Op dit moment imker ik op spaarkasten, eenbaks, met varoagaas en lade. Nu ik van alles heb gelezen, en ook bijen in holle boomstammen in de natuur heb gezien, vraag ik mij toch steeds meer af of het verstandig zou zijn om met dichte onderbakken te gaan werken. Hoe denk jij hier over?

    Ha Judith, ik ben inderdaad van mening dat een dichte onderkant beter is voor de bijen. Het geeft een stabieler binnenklimaat, zowel in temp als in CO2 gehalte. In Duitsland worden al inlegbodems geleverd om de bodems volledig te kunnen sluiten vanaf januari, wanneer er weer broed aanwezig is.

    Het blijft voor het monitoren van de mijtenval wel van belang om een schuiflade te kunnen gebruiken, maar dan eentje die volledig afsluitbaar is.
    Voor Duitse kasten bestaat er dus een oplossing. Nu nog voor de spaarkast. Groet, Ben

  • Paul Tenniglo

    31-08-2024 om 09:57

    Hoi Ben! Je schrijft: Wat echt helpt, is met zijn allen biologische zuivelproducten gaan kopen en vooral lokale seizoensgebonden groenten kopen.
    Ben ik het mee eens maar ter aanvulling: als we geen of iig veel minder vlees zouden eten, zouden we het milieu enorm helpen. Veel minder co2 en stikstof uitstoot door plantaardig voedsel ipv de vleesindustrie (het kost ongeveer evenveel om 1 kg rundvlees enerzijds en 25 kg plantaardig voedsel anderzijds te produceren. Bovendien veel minder dierenleed en meer gronden beschikbaar voor woningbouw en natuur.

    Paul, eens. De vleesconsumptie mag ook wel minder ten gunste van peulvruchten e.d. Die zijn ook nog gunstig voor de insecten. Groet, Ben

  • Henk Postma

    31-08-2024 om 11:30

    goedemorgen Ben, ik heb je filmpje gezien over het omwisselen van de koningin. Je doet haar in een invoerkooitje met suikerdeeg, oude koningin er uit en nieuwe koningin in kooitje op of tussen de ramen. Mijn vraag is: doe je dat met begeleidende bijen of stop je haar alleen in het invoerkooitje?

    groet,
    Henk

    Dag Henk, ik laat er rustig 4 of 5 bijtjes bijzitten, er zijn echter ook imkers die een voorkeur hebben om de nieuwe moer zonder begeleidende bijtjes in te voeren.
    Bij mij zijn de nieuwe en oude moeren en hun bijtjes verwant. Dat geldt natuurlijk niet bij een wissel van bastaard naar een echt ras. In het laatste geval zou ik de bijtjes zeker weglaten. Groet, Ben

  • Judith

    31-08-2024 om 14:50

    Hoi Ben! Bedankt voor alle info. Net in één van mijn (spaar)kasten, eenbaks, 11 raten geweest. De kast zit vol met bijen, maar weinig broed, verspreid 3/4 raten. De rest zit tjokvol met voer en stuifmeel. Zo laten of nog een leeg raam inhangen om wat meer ruimte voor broed te maken?
    Bedankt weer!
    Groetjes Judith

    Ha Judith, laat maar zo. Broed over 3 a 4 ramen is prima. Ik had zelf ook een leeg raam nog bijgeplaatst tegen de drie ramen broed, maar het zit weer vol honing. Dus laten de bijen maar gaan, zij weten het echt wel beter. Groet, Ben

  • Andrés

    31-08-2024 om 18:56

    @ Paul, ipv die linkse onzin, om onze boeren dwars te zitten. Zou je moten pleiten voor minder chemicaliën uit vliegtuigen spuiten, om de zo af te dekken.
    En minder windturbines die pfas en bpa in de grond water brengen, en via de planten op de bijen.

    @Ben, sorry maar ik kan het niet laten.
    Bedankt voor je blog!!!

    Gr. Andrés

    Ha Andres, niet te direct spelen svp.
    Een verschuiving van veeteelt naar akkerbouw hoeft echt niet slecht te zijn voor de boeren. Veel boeren willen best hun aanpak veranderen, maar dan moet er ook vraag zijn naar biologische producten vanuit ons als consument. Groet, Ben

  • Mieke

    31-08-2024 om 22:01

    @Paul Minder vleesboeren betekent ook minder stalmest. Onze akkers met groenten hebben veel behoefte aan mest. Beter dan kunstmest, dat is juist slecht voor de bodem en milieu. Dus laten we zeker onze veeboeren die goed zijn voor de dieren en bodem behouden.

    Ha Mieke, in Nederland is de verhouding akkerbouw en melkveehouderij heel anders dan bijvoorbeeld in Frankrijk. Er is inderdaad goede stalmest nodig, maar door de scheve verhouding zitten we helaas in Nederland met een heel groot overschot aan drijfmest. Er moet een andere balans ontstaan om het grondwater en de bodemkwaliteit gezond te krijgen. Groet, Ben

  • Jan rechtdoorzee

    01-09-2024 om 00:34

    Geinig deze discussie in de comments over landgebruik. Feit is dat we met een gigantisch mestoverschot zitten en dat we meer dan de helft van ons landgebruik inzetten voor agri.

    Prima als dat je keuze is - maar dat betekent dat je andere dingen niet kan. Grond voor boeren en subsidie voor boeren, kan ook ingezet worden voor andere belangrijke dingen. Ik zou zelf liever niet voor 50+% van ons land de gesubsidieerde dierentoiletpot van de wereld willen zijn.

  • Jan Adrichem

    02-09-2024 om 20:50

    goed verhaal Ben. Het roer moet om. Dus ook stoppen met darren raat snijden en koninginnen knippen. Want dat is ook dieronvriendelijk en niet noodzakelijk.

    Ha Jan, met het niet-darrensnijden ben ik het helemaal eens. Over koninginnen knippen sta ik steeds in dubio. Aan de ene kant past het niet in het dierenwelzijn, omdat je het volk belemmert ver te reizen (want zwermen doen ze toch wel, ze keren echter direct terug), van de andere kant heeft een zwerm in het huidige natuur geen schijn van kans om te overleven. Slechts 1 op de 7 redt het de eerste winter. De slechte overlevingskans tegenwoordig is ook niet goed voor het dierenwelzijn. Begrijp je de spagaat? Groet, Ben

  • André Mijderwijk

    03-09-2024 om 17:15

    Ben, welke diameter houd jij aan voor die vliegopening?

    Vriendelijke groet,

    André

    Dag Andre, de ronde openingen zijn 4,5 cm in doorsnee. Voor deze maat zijn ook RVS sluitringen te koop. Groet, Ben

  • Gudula

    04-09-2024 om 13:22

    Dank Ben, zeer goed en helder geschreven, zo helemaal mee eens.
    Hoort zegt het voort, iedereen moet deze waarheid lezen, burgers, boeren, parlementariërs en buitenlui.
    En niet een keer lezen , er even alert op zijn en daarna verdwijnt het naar de achtergrond.. Dit is een artikel dat bij ons leven hoort, onze omgang met de natuur en elkaar.
    Dank nogmaals en met interesse lees ik je volgende berichten. Natuurlijk kleurrijke groet, Gudula

  • Jan Adrichem

    07-09-2024 om 20:50

    hoi Ben
    nog even over koninginnen knippen.
    Ik begrijp je spagaat. Wij hebben in Noordholland midden een zwerm app met zeker 40 imkers er in. Alle zwermen die gemeld worden, worden ook opgehaald en hebben goede overleving kansen.
    Wat ik ook hoop is dat er zwermen zijn die toch een boom vinden en verwilderen. ik heb deze week een indrukwekkende lezing van Johan van Alphen gevolgd en zou deze aan iedereen willen aanraden. Vooral omdat hij heel goed (wetenschappelijk) kan aantonen dat het genetisch niet goed gaat met de bij en dit ook de varroa resistentie in de weg staat. En dat is iets wat wij imkers de bijen "aan doen". Nodig deze man uit voor een lezing want het zet je aan tot denken over de toekomst van onze geliefde bij.
    groet Jan

  • Frens Pries

    16-09-2024 om 13:05

    Goed verhaal over biodiversiteit: mogelijkheden en ongewenstheden. Sturen van landgebruik door de overheid en verantwoordelijk aankoopbeleid door de burger. Daar is niets links aan, maar gewoon verstandig beleid. Dat boeren een stapje terug moeten doen in deze EU die vooral op landbouw was gericht is logisch: NL als landbouwland is niet langer haalbaar met biodiversiteitambities (en woningbouwambities). we kunnen niet langer alles doodspuiten en met mest over laten lopen.
    Frens

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht