02-10-2023

Wintersterkte

Wintersterkte

Terwijl de koninginnenhommels druk doende zijn om hun eiwitreserves op te krikken om de winter door te komen, zijn onze bijen het laatste stuifmeel aan het verzamelen. De klimop en herfstasters worden druk bevlogen met dit mooie nazomerweer. Voor ons imkers zit het actieve bijenseizoen erop. 

Wanneer we tijdig de varroamijten gereduceerd hebben, zien we nu gezonde volken, die nog volop op sterkte zijn. Mocht de omvang van een volk toch in de afgelopen twee maanden sterk gereduceerd zijn, dan is iets mis gegaan in de aanwas van de langlevende winterbijen. Vaak ligt de oorzaak bij een nog te hoge mijtenbesmetting, waardoor er door de mijten te veel virussen in de jonge bijen beland zijn. Deze jonge bijen sterven vroegtijdig buiten de kast en laten een wegkwijnend volk zien. Alsnog bestrijden heeft weinig zin zodra de temperatuur onder de twintig graden zakt, bovendien krijg je daardoor geen winterbijen terug. Dan maar verenigen met een ander middelmatig volk, samen behouden ze wellicht nog wel voldoende langlevende winterbijen over om de temperatuur in de wintertros op peil te houden. Het stapelen van twee broedkamers waarbij de bezette ramen boven elkaar geplaatst worden, is een eenvoudige handeling.   

In onderstaande video zie je de bezetting van bovenaf van enige eenbaks spaar- en topkasten. Vervolgens controleer ik een bijenvolk in een dadantkast. Mede door de warme septembermaand zijn er nog redelijke broednesten aanwezig. Hierdoor zal het voergebruik in oktober nog redelijk hoog zijn, maar dit is niet ongebruikelijk. 

Zodra in november de kou invalt, kunnen we de sterkte uitgedrukt in bezette straatjes pas goed meten. We gaan het zien, eerst nog even genieten van het heerlijke herfstweer en de stuifmeel verzamelende bijen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Gerben

    02-10-2023 om 20:07

    Hallo Ben,

    Bij ons nog volop mosterdzaad in bloei, halen de bijen hier nog veel stuifmeel en nectar af.

    M.vr.gr. Gerben.

    Ha Gerben, inderdaad wordt er stuifmeel en nectar gehaald op het bloeiende mosterdzaad. Veel hangt echter af van de grondsoort. Op zand is het vrijwel uitsluitend stuifmeel. Groet, Ben

  • Sander G.

    02-10-2023 om 20:20

    Hallo Ben, ik ben dit jaar begonnen als imker en heb de bijen nu op 1 bak (10 ramen spaarkast) staan. Tijdens het inwinteren hebben de bijen zoveel suikerwater+honing opgeslagen dat er nog maar op een half raam broed aanwezig is. Zou dit nog goedkomen of kan ik bijv. beter 1 voerraam wisselen voor een leeg uitgebouwd raam zodat er broedruimte beschikbaar komt?

    Ha Sander, waarschijnlijk had de koningin niet de power of capaciteit om een extra raam te beleggen, want dan hadden ze gewoon het voer niet opgenomen. Ik zou de bijen nu verder met rust laten, indien ze nu de kast goed bezetten/bevolken. Groet, Ben

  • Fulco

    02-10-2023 om 20:37

    Zo aan het einde van het imkerseizoen wil ik je heel graag bedanken voor de mooie filmpjes met uitleg. En de evenzo interessante Q&A’s. Ook dit jaar weer veel geleerd.

    Zoals je weet imker ik sinds 6 jaar volledig behandelvrij. Van het weekend nog een laatste blik geworpen in de kasten. De volken zijn sterker dan ooit en zo te zien in topconditie. Het kan dus echt.

    Ha Fulco, dank! De bijen zijn inderdaad zelf in staat te dealen met de mijten. Ze moeten echter wel de kans krijgen om het te leren. Fijn om te horen dat jouw bijen ook de juiste balans gevonden hebben. Groet, Ben

  • Halil

    02-10-2023 om 20:53

    Volgens mij u moet die db volk nog voeren.

    Dag Halil, ik heb ze nog 3 kilo honing extra gegeven. Via de video denk ik dat er toch al 16 kilo wintervoer in zit. Groet, Ben

  • Henk

    02-10-2023 om 21:26

    Hoi Ben, nog bedankt voor al je goede adviezen. Twijfel of ik de Varoa lades onder de kasten , van de winter laat zitten of niet.
    Voordeel zal ongetwijfeld een iets hogere temperatuur in het broednest zijn ( bij vorst)
    Nadeel vind ik de beschimmelde ramen van de HK ramen, die onder de BK staat !
    Wat is jou advies?
    Vr Gr Henk

    Ha Henk, ik laat de lades er altijd in zitten, omdat ik de mijtenval wil kunnen checken. Bovendien zitten bijenvolken al miljoenen jaren in nestholtes in bomen en die hebben nooit een open bodem. Die groene waas op je ramen is geen hinderlijke schimmel, die ramen kun je gewoon blijven gebruiken. Alleen echte draadschimmel op het stuifmeel bijvoorbeeld moet je omsmelten. Groet, Ben

  • Ger v.S.

    02-10-2023 om 22:26

    Hallo Ben,
    Het valt me op dat bij je kasten nauwelijks of geen rookwantsen of oorwormen op het folie of de dekplanken zitten.
    In mijn kasten die ook in een bloemenweide staan zitten 100den rookwantsen en 10 tallen oorwormen op de dekplank en in de deksel. Ze komen niet in de kasten maar het beginnen er hinderlijk veel te worden.
    vr.groet Ger

    Ha Ger, op mijn andere bijenstanden zitten ook veel meer rookwantsen, soms inderdaad honderden. Inderdaad hinderlijke beestjes maar ze blijven buiten, alhoewel ik ze tegenwoordig een enkele keer ook binnenshuis aantref. Ik denk dat ik ze 5 jaar geleden voor het eerst aantrof onder 1 kastdak. Nu zitten ze overal, typisch een gevolg van klimaatsverandering. Groet, Ben
    PS ik zou wel eens willen weten op welke wijze die rookwantsen zich voortplanten, waar leggen ze hun eitjes en komen daar larven uit te voorschijn?

  • Hans Bakels

    03-10-2023 om 09:24

    Vraagje,
    Heb 2 volken op spaarkasten. kasten bestaan uit 1 hk (onder) en 1 bk.
    Moet ik gedurende de winter de varroa-lade laten zitten in verband met de warmte huishouding of is het beter ze te verwijderen om condens vorming te verminderen?

    Dag Hans, ik laat alle schuifladen zitten, want ik wil geen tocht of overlast van wind onder de kasten. Condensvorming is normaal omdat het bijenvolk voedsel geconsumeerd en dus waterdamp produceert. Dit slaat neer op de zijkanten (koude delen) van de kast en verlaat de kast weer. Niets onnatuurlijks, dus gewoon laden erin laten. Nestholtes in bomen hebben ook een dichte bodem. Groet, Ben

  • Lineke

    03-10-2023 om 11:47

    Hoi Ben, toch weer een vraag. Ik heb gister een zwak volk verenigd met een sterk volk, maar het is helaas weer uitgelopen op een bloedbad. Kan jij me zeggen of ik iets verkeerd heb gedaan of dat ik pech heb en de realiteit soms gewoon anders is dan de theorie.

    Ik dacht dat het zwakke volk geen broed meer had en ik kon ook geen koningin vinden. Dus ik heb eerst de hk van het zwakke volk op de hk van het sterke volk gezet. Vervolgens alle bijen van het zwakke volk afgeslagen boven die hk. Nadat ik de kast had dichtgemaakt en de lege ramen van het zwakke volk inspecteerde zag ik toch 3 bk ramen met eitjes. Toen heb ik de kast opnieuw geopend en de ramen met eitjes tegen beide zijkanten van het broednest van het sterke volk gehangen.

    Wat volgde toen ik klaar was was vele bijen die dood uit de kast gegooid werden….

    Wat achtergrond info.
    Het zwakke volk was een zwerm van het sterke volk. En ik houd de bijen in Portugal. Maar de darren slacht is al lang geweest en het was 30 graden gister. Ik deed het verenigen in de middag, zonder krant, en de hoornaars grepen natuurlijk hun kans dus heb geprobeerd zo snel mogelijk te werken…

    Oh en ik heb de varroa op tijd bestreden en er lijken op de schuifla ook niet veel meer te vallen, maar ik zie wel nog steeds zieke bijen voor de kast… zou dat nog een oorzaak kunnen zijn?

    Ik hoop zo dat het niet aan mij ligt. Ik wilde ze helpen maar heb ze de dood in gejaagd…

    Ha Lineke, het zijn de bijen, die een veldslag begonnen zijn, daar heb jij niet omgevraagd.
    Toch wel bijzonder dat de veldslag ontstaan is, juist omdat beide volken familie van elkaar zijn. De zwerm bevatte eerst de oude koningin, maar die is gewisseld ondertussen. Hierdoor was ze net aan de leg, zodat jij de eitjes in eerste instantie over het hoofd gezien hebt.

    Beide volken bevatten dus een leggende koningin. Wellicht heeft het afslaan van de bk-ramen op de honingkamer de stress veroorzaakt waardoor de gevechten zijn uitgebroken. Het is gebruikelijk om bij kasten met dezelfde buitenmaten om deze op elkaar te zetten, zodat de vereniging rustig verloopt. Zodra er stress uitbreekt, kan het dus misgaan.

    Het beeld van de zieke bijen voor de kast wordt veroorzaakt door DWV of door een verlammingsvirus. De infectie ontstaat in het popstadium via de mijten. Het is tevens een genetische component, sommige volken zijn resistent, anderen hebben er veel last van.

    Misschien moet je komend jaar overwegen om de koningin te vervangen. Groet, Ben

  • Lineke

    03-10-2023 om 13:20

    Dank je Ben… niet afslaan de volgende keer dus…

  • Rob.

    04-10-2023 om 12:46

    Dag Ben,
    De plaats waar mijn kasten staan loopt in een driehoek.
    Als ik de vliegopening naar het zuiden zet, moet ik allemaal korte stellingen maken omdat het terrein in in punt loopt.
    Kan ik ze ook met de vliegopening naar net westen zetten, ze hebben dan vrije uitvlucht over een weiland. De stelling kan dan wat langer zijn en sta ik niet te werken in de vliegrichting van buurkasten. Alleen in de westelijke richting is natuurlijk minder zon op de vliegplank.
    Met vriendelijke groet Rob.
    P.S de overstap naar eenbaks imkeren loopt voorspoedig.
    Alle volken nu op 1 bak, 11 ramen met 5.1 mm raat. Bij alle kasten staat er nog 1 lege hk onder, hebben ze schoongemaakt na het slingeren.

    Ha Rob, plaatsing richting het westen is geen probleem, dan hebben ze de ondergaande zon en krijgen ze dus in de winter in de namiddag ook nog zon. Ik heb ze alle kanten opstaan en merk geen verschil. Het ene volk begint eerder en de ander vliegt later. Alleen 100% schaduw remt de voorjaarsontwikkeling en geeft natte en koude kasten, indien van hout. Groet, Ben

  • Micha Griffioen

    04-10-2023 om 19:49

    Over die rookwantsen staat het volgende op Wikipedia: "Jonge wantsen (nimfen) zijn, als ze uit het ei komen, ongevleugeld; de vleugels groeien, in de loop van een aantal vervellingen, tot het volwassen formaat uit. Wantsen hebben een onvolledige gedaanteverwisseling, ze kennen namelijk geen verpopping. Een nimf ziet er meestal al hetzelfde uit als een imago (volwassen insect), maar dan zonder de vleugels."
    Er staat helaas niet bij waar ze hun eieren leggen.

    Ha Micha, ik zal je vraag eens voorleggen aan een entomoloog. Misschien komt er nog een antwoord. Groet, Ben PS de entomoloog wist ook niet waar de eitjes gelegd worden.

  • Sander

    06-10-2023 om 01:41

    Ha ben,

    Op de website van Bij de Pieter lees ik over 12 ramen in een spaarkast, een van de onderdelen in natuurlijk imkeren volgens hem. Hierdoor heb je, in combinatie met de 4,9 mm raat, ook een compact broednest te pakken, waardoor de broedtijd verkort, en dus de mijtenproductie vertraagd.
    Toch zie ik jou dit niet doen, en zelf op 10-raams kasten imkeren. Het is uiteraard maar een hulpmiddel, maar toch ben ik wel benieuwd naar jouw visie. Buiten de varroa is het namelijk nog niet heel makkelijk imkeren.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, wanneer je mijn imkerboek "eenvoudiger en duurzaam imkeren" leest, dan zie je dat ik 3,2 cm raatafstand promoot. In al mijn kasten met kopspijkers voor de raamafstand zit ik op 3,2 cm raamafstand. In enkele spaarkasten zitten de bijen op 3,5 cm. In eentje op 3,8 cm en 5,1 mm celmaat. Dat komt omdat die kasten continue bezet blijven en het omzetten door mij steeds wordt uitgesteld. Groet, Ben

  • Gert

    15-10-2023 om 12:14

    hallo Lineke wat lief van je om dat zo te zeggen ...alles is maar een weet.

  • Korneel Claeys

    17-10-2023 om 09:36

    Dag Ben, Ik begrijp de reden van verenigen igv het zwak volk. Goed komt het toch niet meer. Maar is het toevoegen van een volk met veel viruslast wel zo goed voor het sterke vitale volk? Het lijkt alsof je ze op deze manier ook onder druk zet.

    Dag Korneel, in de regel verenig je uitsluitend zwakke en gemiddelde volken. Sterke volken laat je met rust. Indien je 2 of 3 zwakke volken niet verenigd, gaan ze bijna zeker alle 2 of 3 dood. Echter samengevoegd hebben ze meestal voldoende langlevende bijen om de winter te kunnen overleven. Hiermee blijft de wintersterfte nul en overleven de bijen alsnog in een gezamenlijk volk. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.