24-02-2022

Winterverliezen voorkomen

Gisteren werden de sneeuwklokjes en de krokussen volop bezocht, zowel door aardhommelkoninginnen als honingbijen. Dat zoemende geluid is een heerlijke voorjaarsboodschapper. Met nog een paar zonnige dagen in het komende weekend kun je de "deadouts" er gemakkelijk tussen uit halen. Sluit de vliegopeningen van dode volken af, zodat je later in de week rustig kunt kijken wat er aan de hand is. 

Mocht je te maken hebben met wintersterfte probeer dan eens de volgende tips komend seizoen toe te passen, het helpt mij in ieder geval de sterfte laag te houden. In willekeurige volgorde:

  1. houd zowel in het voorjaar als op het moment van inwintering uitsluitend sterke volken aan. Alles wat zwak of middelmatig is, kun je beter verenigen;
  2. gebruik vooral de jonge koninginnen van je sterkste en gezondste volken om straks de broedafleggers te voorzien van jonge moeren;
  3. na de bloei van de meidoorn en na de bloei van de linden is de dracht vaak drie weken te karig om de broednesten voldoende van voer te voorzien zeker wanneer de honingvoorraad volledig is afgenomen; zorg dan voor noodvoedering door middel van een 2,5 kilo pak suikerdeeg;
  4. controleer de mijtenbesmetting regelmatig via schudproef, broedonderzoek of schuifladen. Is dat een brug te ver voor je pas dan de mijtenbestrijding volgens het driegangen menu toe; begin hiermee tijdig, dus in maart, 2e helft juli en eind november; 
  5. mocht je de bouwraammethode toepassen, doe dit dan uitsluitend indien je tijd hebt om het gesloten darrenbroed tijdig uit te snijden. Past dit niet goed in jouw planning of vergeet je het een keer dan kun je deze behandeling beter achterwege laten want als dit darrenbroed uitloopt ben je de mijten juist aan het kweken; 
  6. zorg voor moeren, die niet ouder zijn dan 2 jaar; de kans op mindere prestaties en op (te) late wissels of het darrenbroedig worden in de winter is aanzienlijk groter bij moeren van 2 jaar en ouder;
  7. als je in de gelegenheid bent, gebruik dan moeren van een geselecteerde kwaliteit, ga te rade bij telers van moeren van Buckfast, Carnica of Zwarte bijen. Bij de koninginnenteelt wordt extra gelet op ziekteresistentie en een beter (varroa)hygienisch gedrag van de volken;
  8. draag zorg voor een optimale warmtehuishouding in je volken, stoor ze niet te vaak en zeker niet op koude dagen. Haal niet het hele broednest overhoop. Afkoeling van het broed verlengt de broedduur en hiernee speel je de mijtenreproductie in de kaart.  

 Ben Som de Cerff, koninginnenteler en hobby-imker

Deel dit bericht

Reacties

  • Lineke

    24-02-2022 om 13:52

    Vraagje; ik heb nog suikerdeeg over in gesloten verpakken. Die is echter over de datum zie ik nu. Kan ik die echt niet meer gebruiken?

    Ha Lineke, kun je rustig blijven gebruiken. In suikerdeeg ontstaat geen HMF. Groet, Ben

  • Frank

    24-02-2022 om 14:40

    Vanwege verliezen wil ik graag een volk verplaatsen naar mijn thuisstad, ca. 3km. Kan dat nog of zouden ze zich al zo ver ingevlogen hebben?
    In de zomerperiode is wel eens gebleken dat het te kort bij is.

    Ha Frank, de bijen hebben nog nauwelijks ver gevlogen. In maart is 1,5 km het maximale bereik voor bijen. Dus dit weekend kun je ze verplaatsen.

    In de zomer moet je wel minimaal 4 a 5 km in acht nemen, formeel is het 6 km. Groet, Ben

  • Ramon

    24-02-2022 om 19:58

    Dag Ben,
    wat is de mijtenbestrijding volgens het driegangen menu ?
    Groetjes, Ramon

    Ha Ramon, links boven bij de blog categorieën staan de digitale praktijklessen. Daar vind je: https://www.bijenhouders.nl/blog/9-eind-juli-varroabestrijding

    Daar kun je een toelichting vinden op het driegangen menu. Groet, Ben

  • Arend

    25-02-2022 om 01:00

    Dan Ben, ik heb een vraagje naar de lezers, ik ben opzoek naar koolzaadboeren tussen Zwolle Ommen en Olst of op de Veluwe rond Apeldoorn, Kan iemand mij daarmee helpen?
    Met vriendelijke groet Arend

    Ha Arend, voor koolzaadhoning heb je echt kleigrond nodig. Op zandgrond komt er nauwelijks nectar vanaf. Groet, Ben

  • Lander

    25-02-2022 om 08:22

    Dag Ben,

    Welke periode is de beste in het jaar om een oude moer te vervangen door een nieuwe?

    Mvg

    Ha Lander, tijdens de voorjaarscontrole in maart/april of eind augustus/begin september. Bij rasverandering na 2 weken checken op eventuele wisselcellen. Groet, Ben

  • Antonio

    25-02-2022 om 08:44

    Hallo Ben,

    Ik heb tijdens de zonnige dagen gezien dat bijna al mijn volken vliegen. Er waren ook 2 volken die niet vlogen. Ik ging er daarom vanuit dat deze dood waren.

    Toen ik door de afdekfolie keek zag ik echter dat deze gewoon nog op de wintertros zaten. Wat zou er mis kunnen zijn met deze volken?

    Volken zitten allemaal in segebergers overigens.
    Gr. Antonio

    Ha Antonio, waarschijnlijk is er niets aan de hand, misschien hebben ze iets andere genen, waardoor ze later in het broed komen. Het kan ook zijn dat de kasten geen zonlicht krijgen. Mocht het iets anders zijn, laat het dan even weten. Met geduld komt het waarschijnlijk wel goed. ;-). Groet, Ben

  • Mari van Iersel

    25-02-2022 om 10:37

    Goede adviezen om wintersterfte te voorkomen. Er is een punt waar ik mijn twijfels bij heb en dat is het bijvoeren met suikerdeeg. Bijen voeren hun aangeboren broedprogramma uit. Daarin is reageren op tijden van schaarste opgenomen. Voor tijden van schaarste leggen ze voorraden aan. Een periode met minder broed is voor bijen geen probleem. Zodra de dracht zich herstelt, is er snel weer volop broed. Met bijvoeren verstoren imkers de natuurlijke gang van zaken wat uiteindelijk nadelige gevolgen heeft. Minder broed is meer bijen die geen broed hoeven te verzorgen en die daardoor langer leven. Extra broedaanzet is meer kort levende bijen. Er is dan wel even wat extra broed maar het levert uiteindelijk niet meer bijen op. Bovendien loop je met voeren het risico dat de honing vervuild wordt met suiker.

    Ha Mari, je hebt gelijk. ik heb in het bericht nu extra benadrukt dat het vooral gaat om bijvoeren indien de honing volledig is afgenomen na de voorjaarsdracht en zomerdracht. Veel beginnende imkers denken dat er in voorjaar en zomer altijd voldoende voedsel binnenkomt en dat ze dus zondermeer alle honing af kunnen nemen. Dan kan er snel honger ontstaan. Indien je suikerdeeg voert omdat ze zelf geen voorraden meer hebben, wordt dit voer direct verbruikt en nagenoeg niet opgeslagen. Ze kunnen wel 3 tot 4 weken doen over een 2,5 kilo pak.
    Zodra de dracht weer op gang komt, laten ze het suikerdeeg onaangesproken, is mijn persoonlijke ervaring. Rasverschillen kunnen wellicht ook nog een rol spelen in verschillende ervaringen. Groet, Ben

  • Maarten

    25-02-2022 om 14:53

    4 van de 4 volken zijn door de winter gekomen. Althans ik zag in elke bak nog bijen zitten door de plexiglas plaat. Maar wanneer kan ik eigenlijk kijken of ik onderbalken kan weg halen?

    Ha Maarten, lees het laatste blogbericht op de homepage. Morgen volgt het mailbericht. Groet, Ben

  • Miel

    25-02-2022 om 16:39

    Goedemiddag,

    Ben zelf nog beginnend immer. Nu had je al verteld dat het beter is om alleen sterke volken in te winteren en deze eventueel met zwakke volken te verenigen. Alleen loop je dan toch risico om virussen te introduceren? Bedankt alvast

    Ha Miel, wanneer je de kans hebt, kun je beter zwak met middelmatig verenigen. Liever die combi dan zwak met sterk. Ik hou de sterke volken liever zoals ze zijn, anders worden ze te sterk en kunnen ze ook eerder in zwermstemming komen.
    Ken je de rugtas methode? Dan zet je het zwakke volk bovenop het sterke volk gescheiden door een moerrooster. Na max 4 weken weer scheiden. Groet, Ben

  • Nelleke Schuurman

    25-02-2022 om 17:00

    Ik blijf maar eitjes op de onderschuif vinden. Dat gaat nu al meer dan 2 maanden zo. Volk vliegt goed, zit op 1 broedbak. Ik heb er een pak deeg opgelegd, maar dat raken ze niet aan. Wat kan er aan de hand zijn?

    Ha Nelleke, heb je een rond gat van 8 cm doorsnee in de de onderkant van het pak suikerdeeg en ligt het direct boven de bijen of ligt het in een voerbak? Wanneer ze nog voldoende voer in de ramen hebben, dan laten ze het suikerdeeg met rust. Kun je mij een foto van de eitjes sturen via de mail? Groet, Ben

  • Patricia

    26-02-2022 om 10:15

    Hoe weet je wanneer je suikerdeeg of stuifmeeldeeg moet geven?
    Is dat periode gebonden?

    Ha Patricia, stuifmeeldeeg is in principe niet nodig in Nederland, want bijen leggen hun eigen stuifmeelreserves aan in de vorm van bijenbrood. Bij de koninginnenteelt kan het wel gebruikt worden, maar er gaat niets boven verse echte gevarieerde stuifmeel.
    Je kunt beter geen stuifmeelpreparaten voeren wanneer de bijen niet dagelijks kunnen vliegen, zoals nu. Dat geeft onnodige darmstress. Ook een onnatuurlijke boost van het broednest is niet wenselijk. Groet, Ben

  • Annelies

    27-02-2022 om 12:35

    Hallo Ben,

    Bij het schoonmaken van de bodems constateerde ik dat 1 volk de winter niet heeft overleefd. Aan de hoeveelheid voer kan het niet gelegen hebben, Ze hebben een HK vol honing onder hun BK gekregen. Deze was ook nu nog vol. De meeste bijen waren weg, een stuk of 50 zaten gewoon dood op of in de ramen. Het was een groot (wel heel stekerig) volk. Dus wat dat betreft.........

    Mijn vraag is:
    - Kan ik deze volle honingramen inzetten bij een ander volk wanneer de HK's geplaatst moeten worden?
    - Wat kan ik doen met de ramen uit de BK? Sommige zitten volg nectar en stuifmeel.

    Ha Annelies, wanneer er echte honing in de hk zit, dan kan je hem straks weer als hk plaatsen, maar de bijen hebben ook vrije ruimte nodig om hun nectar in op te slaan.
    Ik zou de lege ramen uit de bk gewoon omsmelten tot was. Bk-ramen die dood broed bevatten ook omsmelten. Lichtgekleurde ramen met verzegeld voer kun je nog wel hergebruiken. Groet, Ben

  • Antonio

    02-03-2022 om 12:38

    Hallo Ben,

    Bedankt voor je reactie!

    Inmiddels is een van de 2 volken die nog niet vlogen ook gaan vliegen. De andere zit nog steeds op tros. Lijkt wel alsof er een broednest aanwezig is gezien de hitte op het afdek folie.
    Dit achterblijvende volk staat wel iets in de schaduw, maar de houten zes-ramer die ernaast staat vliegt al weken op de zonnige dagen. Natuurlijk warmt hout een stuk sneller op dan de goed geïsoleerde segeberger dus zal het nog even afwachten.

    Overigens jammer dat de blog geen 'geneste reacties' heeft. Zou qua overzicht wel fijn zijn als je direct op een eerdere reactie kon reageren en alles wat bij elkaar hoort gegroepeerd staat i.p.v. allemaal losse comments.

    Ha Antonio, ja, het is even niet anders. Je kunt wel op oude berichten dmv woorden zoeken en eventueel daar je vraag stellen.
    De plaats van de kasten ten opzichte van de middagzon is allesbepalend voor het vlieggedrag. Groet, Ben

  • Frans

    02-03-2022 om 18:21

    Hallo Ben,
    paar dagen geleden merkte ik dat er in 1 kast geen bijen meer zaten. verdwijningsziekte. vanmorgen zag ik dat de kast ernaast stampvol bijen zit. ( bovenbak gekiept, onderbak op alle ramen bijen) volgens mij zijn de volken bij elkaar gekropen. komt dit vaker voor?

    Ha Frank, bij bijen kun je niks uitsluiten. Maar in de winter zullen bijen de kast niet verlaten vanwege de temperatuur. Dus waarschijnlijk had je gewoon een sterk en een zwak volk. Maar het blijven wonderlijke beestjes. Groet, Ben

  • Antonio

    10-03-2022 om 14:14

    Hey Ben,

    Nog even ter volledigheid een update. Het laatste volkje is vandaag ook begonnen met vliegen! Zag door de folie dat ze wel maar 4 straatjes simplex bezetten maar je antwoord 'natuurlijke variatie' lijkt dus wel te kloppen.

    Nogmaals bedankt voor je reacties en alle moeite die je in deze blog stopt!

    Thnx Antonio, groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.