02-05-2023

Zwermdrift of wisselcellen

Zwermdrift of wisselcellen

In deze tijd van het jaar ben je erop getraind om belegde zwermcellen te detecteren. Vaak is je beitel sneller dan het verstand en is de dop al verdwenen voor je goed alle opties hebt kunnen overwegen. In dit geval was de plaats van de moerdop zodanig gekozen dat het direct duidelijk was dat hier sprake was van een wisseldop. Die mooie grote losstaande moerdop midden op het raat was duidelijk een wisselcel. Het tweede criterium "slechts een handvol doppen" klopte ook. In dit geval waren er vier mooie wisselcellen opgetrokken. 

Tijdens de controle heb ik de moer niet gezien, ook niet echt naar gezocht. Tijdens het bekijken van de video zag ik haar wel lopen, een nog vaag gemerkte moer, die even op ongeveer 1 min 35 sec zichtbaar is. Het merken met een merkstift is handig, maar het woord "permanent marker" doen ze geen eer aan. Beter kun je genummerde plaatjes lijmen op het borststuk van de moer. 

Denk er dus aan dat wisselcellen het hele bijenseizoen kunnen voorkomen. Dat is ook logisch want de moer kan op ieder moment tijdens haar leven er mee ophouden. Dat proces gaat langzaam maar de werkbijen merken het op en leggen wisselcellen aan. Het begrip "stille moerwisseling" impliceert dat er geen zwermen af zullen komen. Moeder en dochter kom je soms gezamenlijk tegen. De komende maand blijft deze kast dicht en dan kunnen we zien of er een jonge ongeknipte en ongemerkte moer rond loopt. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Miel Stroop

    02-05-2023 om 15:24

    Hoi Ben, mijn bijenvolk lijkt momenteel uitstekend te groeien. De hoeveelheid voer viel door het weer waarsschijnlijk erg tegen. Om die reden heb ik ze wat suikerwater gevoerd. Nu wilde ik ze binnenkort ook wat extra ruimte geven door middel van een honingkamer, aangezien ik de eerste speeldoppen al gevonden heb vorig weekend. Nu ben ik alleen bang dat ze dit suikerwater naar de honinkamer gaan transporteren zolang dit niet verzegeld is. Zouden ze al dit suikerwater over een week verzegeld hebben?

    Groet,

    Miel

    Ha Miel, dit zal waarschijnlijk niet verzegeld worden tenzij er nog veel honing bij komt. Je kunt nu beter suikerdeeg voeren. Dat wordt meer direct gebruikt zonder dat er veel van opgeslagen wordt. Groet, Ben

  • Joël P.

    02-05-2023 om 18:12

    Hoi Ben,
    Dank voor je update. Weer wat geleerd.

    Vraagje: Waarom doe je een sluitblok op plaats 7 en daarna nog een BK-raat? Of was dit enkel voor de opname ?

    Groet en ga zo door! Ik blijf leren.
    Joël P.

    Ha Joel, dat raam was een oud raam met nog een kilo wintervoer erin. Liet ik zitten als reserve. Dat raam gaat er dus nog uit. Groet, Ben

  • Michel Heemskerk

    02-05-2023 om 21:54

    Dag Ben, ben 15 jaar hobby imker. Voor tweede jaar op rij veel volken kwijt. Vorig jaar 5 en nu mijn laatste 4. Er waren wat zwakke, maar ook heel sterke volken. De volken waren goed ingewinterd.Bij voorjaarscontrole alles gewoon weg. Suikerwater goed opgenomen, maar niets gebruikt. Geen Varroa. Vandaag de moed gehad om alles op te ruimen. Heb je misschien nog tips voor de toekomst?
    Wil volgend jaar weer starten, maar wil zeker weten dat het niet aan de imker ligt.
    Groeten,
    Michel.

    Ha Michel, kun je me uitleggen, voor ik je wat tips geef, wat je bedoelt met "geen varroa". Hoe en wanneer heb je bestreden en wat voor kasten gebruik je? Groet, Ben

  • Miel Stroop

    03-05-2023 om 10:15

    Bedankt voor je antwoord Ben! Dan zal ik in het vervolg suikerdeeg voeren. Wat is nu raadzaam om te doen? De suikerwaterramen eruit halen en ze lege ramen geven en wat suikerdeeg voeren? Of is de kans klein dat ze dit suikerwater naar boven gaan transporteren naar de honingkamer?

    Ha Miel, ik zou er geen halszaak van maken. Ze slaan vers voer in de regel op dichtbij en in het broednest. Gewoon laten zitten, het is niet zo veel. Groet, Ben

  • Peter Conijn

    03-05-2023 om 10:36

    Hoi Ben,
    Je telde 4 wisseldoppen, maar je miste er nog 2 op het een na laatste raam. Dus kloppen de boekjes toch nog, die schrijven 5 a 6 wisseldoppen :)
    Ik zag ook de moer lopen.
    Groet,
    Peter

    Ha Peter, ik zie het nu ook. Ach, de moer is geknipt, dus er kan niets mis gaan. Zal volgende week eens kijken wat er uitgelopen en wat er open gebeten is. Groet, Ben

  • Gerard

    03-05-2023 om 15:15

    Ha Ben,
    Kun je ook 1 wisseldop laten staan en de andere wisseldoppen in een broedaflegger
    plaatsen GR.Gerhard.

    Ha Gerhard, ja dat kan. Groet, Ben

  • Jurn

    03-05-2023 om 15:33

    Hi Ben, ik imker op 1 BK. De eerste HK is nu zo goed als vol zo te voelen, de bezetting en uitbouw van de tweede HK is nu in volle gang zeker met de mooie warme dagen en veel dracht. Wat raad jij aan, de eerste HK eraf halen als de honing goed verzegelt is of beter er nog op laten staan en zo het volk nog wat extra ruimte geven (om te helpen evt zwermstemming niet aan te wakkeren)? Of maakt dat niet veel uit? En wat is het beste moment om evt een derde HK te plaatsen, nu al?

    Ha Jurn, als de 2e hk 50% gevuld is met honing zou ik de 3e plaatsen. Gewoon bovenop. Laat de 1e nog maar een week staan tot de voorjaarsdracht over is. Groet, Ben

  • Frauke

    03-05-2023 om 16:32

    Dag Ben, even een andere vraag namens een bekende die wil gaan imkeren. Hij is van plan zijn kasten te plaatsen op een afstand van ca 10 m van een spoorlijn. Denk je dat kan ivm de trillingen van de sneltrein?
    Groetjes, Frauke

    Ha Frauke, ik zou het niet doen, ze konden wel eens erg stekelig worden. Groet, Ben

  • Jurn

    03-05-2023 om 17:04

    Even in aanvulling op mijn bovenstaande vraag: heb net een kastinspectie gedaan en 6 gesloten zwermcellen gebroken (grote pinda's onder en aan de zijkanten van de raampjes, de eerste zwermcellen van het jaar) plus een 8-10 tal speeldoppen. De koningin (F1 Buckfast van vorig jaar) is nog aanwezig en super aan de leg, de BK zit tjokvol BRIAS en zeer veel bijen. Denk je dat ik het zwermen kan voorkomen door op tijd doppen te blijven breken en een derde HK er op, of misschien toch beter ruimte geven met een BK er onder (ik wil eigenlijk graag op 1 BK blijven imkeren) ?

    Ha Jurn, ik zou nog 1x doppen wegbreken over 6 of 7 dagen en daarna na 6 dagen een broedaflegger maken als er weer belegde doppen zijn. Je kunt de BA ook eerder maken. Nu een extra hk geven, kan ook helpen. Groet, Ben

  • Marc

    03-05-2023 om 17:27

    Hallo Ben, ben al 3 jaar beginnende imker ,3kasten op één bk alles was tot deze winter ok , nu alle drie de volkeren verloren , nu al één nieuw volkje met Q 2022 , moeten ze bv, wisseldoppen maken ,kan ik dan geen raam of 2 met bv, 2wisseldoppen met bijen in een nieuwe kast hangen zo dat er een nieuw volkje kan groeien ,mvg Marc

    Ha Marc, je kunt inderdaad het volk met belegde doppen splitsen om een extra volk te krijgen. De honingoogst kun je dan wel vergeten. Maar je hebt er dan wel weet twee. Het nieuwe volk zonder Q wel voeren. Groet, Ben

  • Paul

    03-05-2023 om 20:16

    Hallo Ben, even totaal niet inhakend op deze video, maar toch: ik imker op Dadant Blatt. Volgens mij heb ik eens ergens van je gelezen dat je een volk op DB op maximaal 9 ramen kunt houden. Betekent dat dat een konignin dan altijd voldoende legruimte heeft aan 9 ramen en dat ik dus bij 9 ramen bezet geen extra kunstraat meer hoef te geven? Groet, Paul

    Ha Paul, gemiddeld volstaan 8 of 9 ramen Dadant. Soms is 7 ook genoeg. Dat hangt van de kwaliteit van de moer af. Geef je ze te veel ruimte beneden, dan slaan ze daar de honing op en niet in de hk. De bedoeling is dat de bk echt voor broed gebruikt wordt en de hk voor honing. Daarom passen dadantimkers het aantal bk ramen aan met een sluitbord op het legvermogen van de moer. Groet, Ben

  • Sander

    04-05-2023 om 02:27

    Ha Ben,

    Ik wil dit jaar proberen om vliegers te maken ipv vegers, mede om eens het verschil te zien tussen een vlieger. Volgens mij heb je eens gezegd dat dan ook beide volken op sterkte zijn voor de zomerdracht. Nu pas ik altijd oxaalzuurbehandeling toe bij het maken van een veger, en later in het volk wat achtergebleven is, als er geen gesloten broed meer aanwezig is. Daarom wil ik een vlieger maken met geen gesloten broed, zodat ik dan ook de oxaalzuurbehandeling toe kan passen. Ik laat dan de honing op het oude volk staan, en pas de oxaalzuurbehandeling toe na het afnemen van de honing (volgens mij kan je beter geen oxaalzuur in je honing hebben). Zou je op de vlieger dan wel een hk zetten, of gewoon extra uitgebouwde ramen om xe binnenkomende nectar te kunnen herbergen, zodat het het broed niet in de weg staat? Of bouwen ze de kunstraat snel genoeg uit denk je?

    Ik las trouwens altijd de oxaalzuurbehandeling toe in het voorjaar bij het maken van vegers en in de winter. Daarmee gaat het tot nog toe prima, en blijft de mijtenbesmetting onder controle.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, bij het maken van een vlieger krijgt de vlieger de Q, de oude plaats en alle honingkamers, die ze vervolgens kunnen afvullen en verzegelen.
    De oude kast wordt minimaal 2 m verplaatst.
    Het verplaatsen van de hk's kun je ook 24 of 36 uur uitstellen zodat jij in die 36 uur kan sublimeren.
    Groet, Ben

  • Willem

    04-05-2023 om 13:03

    Er zaten een 4tal koninginnen doppen in. Als die nu alle 4 uitkomen gaan die vechten of komt er een zwerm af. Of is het volk te klein ??l

    Ha Willem, er komt zeker geen zwerm af, zoals ik in het blogbericht beschreven heb. De tuter zal de andere moeren doodsteken in de dop en de bijen ruimen de restanten op. Groet, Ben

  • Marina

    04-05-2023 om 13:45

    Hallo Ben, Heb 9 dagen geleden een volk op één BK en één HK nagekeken; toen vond ik eitjes in de HK en ging er vanuit dat het koninginnerooster te klein was en dat de koningin er langs was gelopen.
    Dus een groter rooster op de BK gelegd en een tweede HK.
    Vandaag gekeken; 8 ramen broed en belegde zwermcellen en 2 in de pap. De eitjes (onderste éénderde van HKraam) in de eerste HK blijkt darrebroed te zijn! Er worden nog steeds eitjes gelegd, wel minder.
    Wat betekent dit? Eileggende werksters in de HK? Er is op een paar plekken ook wildraat (vleugels) op de HKramen te zien. Sowieso zal ik een derde HK plaatsen.
    Vriendelijke groet, Marina

    Ha Marina, dat zijn inderdaad eileggende werksters, actief in de hk vanwege het gebrek aan feromonen van de koningin. Zie het laatste blogbericht. Groet, Ben

  • Sander

    04-05-2023 om 16:57

    Ha Ben,

    Bedankt voor je reactie. Ik ga het zo doen met de hk's, bedankt. Echter vandaag noodlottig al een vlieger gemaakt, een van de volken was aan het zwermen geslagen. Echter de Q was geknipt, dus heb ik haar op een paar uitgebouwde ramen met opzittende bijen en wat extra bijen in een nieuwe lege topkast gezet, op de oude plek.

    Gr. Sander

  • Sander

    06-05-2023 om 10:51

    Ha Ben,

    Nog even een vraag met betrekking tot de vlieger. De bijen in de honingkamers die je later op het volk zet wat je geoxaald hebt, deze bijen worden niet meebehandeld. Is dat een probleem?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, zoals je wellicht weet, behandel ik mijn mijten niet meer. Al vele jaren niet meer. Dankzij vsh bijen en kleine cellen.
    Wanneer jij sublimeert op het moment dat je de vlieger maakt, zit misschien 20% van de bijen in de hk. Van alle mijten zit 70% in het broed en 30% op de bijen. Jij hebt in de vlieger de helft vd bijen dus slechts 15% van de mijten. Slechts 20% hiervan zit op de bijen in de hk. Dus 20% van 15% is 3%.
    3% van de mijten mis je dus met het onbehandeld laten van je hk'. Ik zou me daar niet druk over maken.
    Groet, Ben

  • Jasper

    07-05-2023 om 15:42

    Haa die Ben,

    Ik heb een drietal vragen waar ik niet zo goed uit kom, en hopelijk kan jij mij verder helpen. Je blogs helpen mij in ieder geval heer erg, waarvoor veel dank!

    1) Sommige volken gaan zo goed dat ik ze, mede voor extra ruimte, al vier honingkamers heb gegeven. Het valt me op dat de onderste honingkamer (dus die direct op de broedkamer staat) in het midden nauwelijks gevuld wordt met honing. Ik denk dat de bijen dit vrij houden voor de koningin, die daar uiteraard niet kan komen door het rooster. Heeft het zin om deze honingkamer om te wisselen met een honingkamer die erbovenop staat die al wel helemaal gevuld is met honing, maar nog niet verzegeld?

    2) Ik hoor en lees verhalen over het nat spuiten van een zwerm in een boom/struik met behulp van een plantenspray. Wat is jouw ervaring hiermee?

    3) Haal jij de schuiflade onder de de bijenkast?

    Super bedankt alvast!

    Ha Jasper,
    Vier hk's tijdens de voorjaarsdracht is in ieder geval één maar misschien wel twee te veel. Ze verspreiden de honing te veel, waardoor de verzegeling vertraagt.
    Dus haal de bovenste eraf. Dat vergroot de druk naar beneden.

    Het is handig om een zwerm te benevelen met een bloemspuit met gewoon water, dat kalmeert ze en laat ze iets beter clusteren.

    Bij mij blijven de schuifladen erin, tenzij de bijen gaan baardvormen vanwege hitte, dan haal ik ze er tijdelijk uit.
    Groet, Ben

  • Joost

    07-05-2023 om 20:25

    Dag Ben,
    Zag gisteren een jonge moer lopen in een van mijn volken, dus is de oude gewisseld en zag zelfs al een raam met eitjes.. Wat mij alleen opviel, is dat er een viertal belegde dopjes aanwezig waren. Gebeurt dit vaker of willen ze deze nieuwe ook gaan wisselen? Wat kan ik het beste doen?

    Ha Joost, het beste kun je even niets doen en aankijken of er over een week geen doppen bijgekomen zijn. Met vier moet je inderdaad denken aan wisselcellen. Het kan zijn dat de nieuwe moer niet optimaal bevrucht is vanwege het mogelijke vroege moment in het jaar. Groet, Ben

  • Inge

    10-05-2023 om 18:03

    Hi Ben,
    Ik heb sinds dit jaar een topkast en vind het nu al geweldig! Ik heb een vraag waarop ik het antwoord niet in je boekje of in de video's kan terugvinden (maar wellicht kijk ik niet goed..)
    De bijen gaan erg lekker en het volk heeft momenteel 13 1/2 raam broed (ik werk zonder moerrooster) Er zitten 4 1/2 ramen nectar/honing in en er kunnen nu nog 4 ramen kunstraat bij dan is de kast vol. Wat kan ik daarna doen qua ruimte? Zo laten? Deels slingeren straks? Vind wel in je boekje dat het broednest op een gegeven moment krimpt en dat die ruimte wordt gebruikt voor honingopslag.
    Groeten Inge

    Ha Inge, mooi dat het goed gaat. Hang er gerust nog 4 KR bij. Zodra die 8 ramen vol met honing zitten, kun je er 6 slingeren. Dan houden ze nog 2 ramen (= 4 kilo) over aan reservevoer. Groet , Ben

  • Inge

    11-05-2023 om 21:54

    Hi Ben,
    Dank voor je antwoord! Wat doe ik daarna met de geslingerde ramen als er nog genoeg dracht is? Net als met kunstraat per 2 terughangen? En wederom naast het broednest?
    Groeten Inge

    Ha Inge, direct allemaal terug hangen. Voor het gemak achteraan. De bijen vinden ze wel. Dus niet lang wachten tussen uithalen, slingeren en terug plaatsen. Ze hebben die ramen nodig. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.