27-04-2022

Zwermen

De zwermdrift begint al aardig op gang te komen. Aangezien ik thuis veel torenhoge MiniPlus-kastjes heb staan, is het controleren ervan een hele klus. De zwermtrage volken hebben geen zwermcellen en sommige volken hebben wel gesloten doppen, maar de moer loopt toch nog keurig rond. Kwestie van broedaflegger maken, extra ruimte geven en de moer gaat vaak weer verder. 

Toch ging het vanmiddag op Koningsdag fout, op afstand hoor je het typische geluid van de zwerm, Na enige tijd bleek dat de zwerm in twee trossen ging hangen, een typisch gevolg van meerdere moeren. Conclusie: het zullen wel nazwermen zijn. Eens kijken of ze morgen in de zesramers blijven zitten. Het volk waaruit ze voort gekomen zijn, heb ik nog niet gevonden. Vrijdag gaat de zoektocht verder.....

PS Ik kwam de ochtend na het afkomen van de zwerm(en) bij mijn bijenvolken en een bepaalde kast maakte heel veel herrie. Er stonden heel veel bijen te stertselen bij de vliegopening alsof ze de bijen of moer wilde terug lokken. In de middag zag ik dat één van de twee kasten met daarin de opgevangen nazwerm vertrokken was. Terug naar huis? Of toch verder getrokken? Het blijft een wonder die bijtjes.....

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Janneke Mollema

    28-04-2022 om 09:48

    Wat is het toch een fantastisch fenomeen! Dank voor het filmpje Ben!

  • Jan Roodenburg

    28-04-2022 om 09:51

    Hoi Ben, bijen blijven je altijd weer verrassen. De eerste zwerm kwam bij mij op
    19 april s,morgens om 9 uur, dus eigenlijk was het nog maar 8 uur.
    Na onderzoek in de betreffende kast 2 gesloten doppen en geen andere doppen
    meer. De voorzwerm was groot, bezet 7 ramen.
    Groeten uit Noord Holland

  • Adrie

    28-04-2022 om 10:01

    Spectaculair is dat. Die zwerm!

  • Wim c

    28-04-2022 om 10:22

    Hallo Ben, we hebben twee volken en willen dat zo houden. Wat kunnen we nu doen om te voorkomen dat de volken gaan zwermen. Want dat willen we voorkomen ivm overlast voor de buurt. Beide koninginnen leggen goed en beide volken staan op twee broedkamers met ieder één honingkamer. Tot nu toe alleen speeldoppen gezien

    Ha Wim, als je voldoende ruimte geeft, remt dat de zwermdrift. Dus wellicht een 2e hk plaatsen, indien de 1e hk bezet is met bijen? Daarnaast kun je als je geen kunstzwerm wil maken bij het vinden van belegde doppen alle doppen wekelijks wegbreken. Maar helaas zie je toch vaak een dop over het hoofd. Dan moet je toch een kast aanbieden en later (medio augustus) weer verenigen om het aantal volken op 2 te houden. Groet, Ben

  • Andrés

    28-04-2022 om 12:41

    Ha die Ben, bedankt voor je filmpje.
    Bij mij was 19 april de eerste zwerm bij mij, ik ben gebeld maar was te laat deze was al vertrokken, ik heb het niet meer gezien. De doppen waren nog niet gesloten viel mij op. Nu wel, ik heb er 2 gelaten.
    Mijn 2de zwerm kwam 23 april uit, eigelijk alleen de bijen, want de Q blijft lekker in de kast, dus na half uurtje waren de bijen terug in de kast. Dit had ik nog niet meegemaakt. Bijen die overal vliegen om de Q te vinden en agressief worden omdat het niet lukt. Ik heb een veger gemaakt en alle doppen gebroken. Ook gelijk de Q gemarkeerd en geknipt.

    Gr. Andrés

  • peter

    28-04-2022 om 13:41

    verleden week een volk gecontroleerd, met collega imker. 1 speeldopje gevonden en wat wildbouw verwijderd onder aan de ramen. nu exact een week later onderaan aantal ramen zwermcellen en allemaal gesloten 1 open gemaakt en grote larve in de gelei. terwijl de "theorie" zegt dag 9 dekseling. Echter op 1 raam ook cellen in het midden van het raam. redcellen naar ik vermoed. We hebben raam voor raam gecontroleerd. Ik zie geen eitjes meer en we kunnen geen koningin vinden de cellen nu laten zitten. omdat de kasten niet heel dicht bij staan is het niet te doen elke dag langs gaan. als cel gesloten is en zou je dan voor rekenen toch van dag 9 moeten uitgaan en over 4/5 dagen doppen controleren of breken?

    Ha Peter, een zwermcel met een net geboren larf zie je heel makkelijk voor leeg aan, die zijn 5 dagen later al gesloten. Kan de beste overkomen. Je kunt overwegen om het volk op 1 mooie gesloten dop te zetten en over een maand te kontroleren op moergoedheid. Je kunt ook niets doen, dan is er een kleine kans op een nazwerm. Meestal doodt de tuter de andere kwakers en komt er geen nazwerm af. Maar garanties zijn er niet bij bijen ;-). Groet, Ben

  • Gerrit

    28-04-2022 om 15:19

    Hoi Ben, mooie sfeerimpressie!! Hier gisteren ook een zwerm. Waarschijnlijk uit de kast waar ik dacht de er een SMW plaats vond. Ik had in dat volk al geen eitjes of jonge larven gezien (vorige controle). Dan zijn er 2 mogelijkheden dacht ik: of er komt een zwerm of de nieuwe koningin gaat binnenkort op bruidsvlucht. Zie ik dat goed? Had ik de zwerm nog kunnen voorkomen op moment dat ik geen eitjes/ jonge larven meer zie?

    Ha Gerrit, als je geen eitjes en larven meer ziet, zouden er moerdoppen moeten zijn. Het kunnen dan alle soorten doppen zijn afhankelijk van de oorzaak van het vertrek of het stoppen met leggen van de oude moer.
    Bij een SMW volgt gewoonlijk geen zwerm. Meestal kun je door in de kast te kijken, zien wat voor zwerm het is geweest. Dus kijken naar de achtergebleven doppen. Groet, Ben

  • paul

    28-04-2022 om 15:22

    Ha Ben, gewoon even een ervaring: ik imker nu op 1 broedkamer. Broedkamer vol met stuifmeel,eitjes,larven en gesloten broed. Wat mij opviel, geen voer. Zit allemaal in de honingkamers. Waar er inmiddels 3 van op staan. Was voor mij opvallend. Goede groet

    Ha Paul, door het krap zetten gaat bij een goede Q alle honing naar boven. Bij het honing afnemen altijd 1 gedeeltelijk gevulde hk achterlaten. Groet, Ben

  • Sam Botter

    28-04-2022 om 15:44

    Hallo Ben.
    Vandaag 28 april mijn 1e zwerm van dit jaar. Heb hem kunnen scheppen. Ik wil deze graag behouden, wat is volgens jou het beste om nu te doen.

    Mvg Sam

    Ha Sam, vanavond in een schone kast met kunstraat stoppen of misschien zit die er al in. Op de goede plaats zetten en zondagavond 1:1 gaan voeren. Iedere 3 dagen 1 kilo suiker op 1 liter water. Groet, Ben

  • Ben L.

    28-04-2022 om 16:10

    Hallo Ben,
    Afgelopen weekeinde een foto ontvangen van de eigenaar van het terrein waar een aantal van mijn kasten staan. Op de foto was te zien dan massaal veel bijen op de voorkant van een van kasten zaten. Ik dacht dat de bijen uit die kast wel zouden gaan zwermen. Toen ik ging kijken was alles aan de buitenkant weer rustig (normaal vlieggedrag). In de kast gekeken; normaal aantal bijen aanwezig, wel onrustig. De gemerkte koningin gespot in de kast. Een aantal doppen gebroken en 2 ramen broed verwijderd. er stond al een HK op. Ik imker op een bak zonder koninginnenrooster. Na een aantal dagen alles weer rustig. Wat kan de oorzaak zijn geweest dat zoveel bijen buiten de kast waren zonder te gaan zwermen? Groetjes, Ben

    Ha Ben, mogelijk was er wel sprake van een voorzwerm. Soms blijft de moer achter en komt de zwerm weer terug en slaat neer op de kast vanwege het ontbreken van de moer. Pas dus op want dit verschijnsel kan zich herhalen indien je toch een dop laat staan. Groet, Ben

  • Olivier Visser

    28-04-2022 om 16:22

    Dag Ben,
    Je hebt me overtuigd voor een overstap op imkeren met 1 BK en extra HK's. Ik wil ook naar 11-raams. Mijn plan: na de oogst van de lentehoning de bijen overzetten op 11 baks broedkamers. Mijn vraag: kan ik daar voorlopig nog wel de 10 raams honingkamers bovenop zetten? Die wil ik 11 raams maken na de zomeroogst.
    Ook kleine cellen spreken me aan. Maar ik heb geen idee hoe ik dat moet aanpakken nu alles nog op grote cellen staat.
    Benieuwd naar je reactie. Hulde overigens voor je blogs. Heel leerzaam.
    Groet, Olivier Visser

    Ha Olivier, je hoeft de hk's niet aan te passen, alleen de bk. Het gaat namelijk om de verbetering van het broednestklimaat. Ook de celmaat in de hk's mag groot blijven. Je kunt eerst beginnen met 5,1 mm kunstraat tot dat je geleidelijk alle ramen in 2 jaar vervangen hebt, daarna kun je eens proberen een 4,9 mm kunstraat erin te hangen, maar die laatste stap is het moeilijkste. Dus eerst naar 5,1 in de bk en naar 11 ramen en dan verder kijken. Groet, Ben

  • Olivier Visser

    29-04-2022 om 08:57

    Dag Ben,
    Hartelijk dank voor je reactie. Nog twee vragen:
    - is de overstap op 11 raams tussen de voorjaars- en zomeroogst een gelukkig moment of liever wachten tot het uitwinteren volgend jaar?
    - heb jij een tip voor een goede leverancier van kunstraat met 5,1 mm cellen?

    Ik zie je antwoord met belangstelling tegemoet. Waarvoor dank.

    Groet, Olivier Visser

    Ha Olivier, in principe is ieder overstapmoment goed. Je moet alleen oppassen met te dik uitgebouwde ramen want die komen dan sneller tegen elkaar. De bijen corrigeren dat wel weer, maar voorzichtig te werk gaan en soms een raam vervangen door kunstraat. 5,1 mm kunstraat kun je bestellen bij imkerij onder de linde, mochten er nog andere adressen zijn dan hoor ik het graag. In Duitsland is het veel breder te koop en in Noorwegen is 5,1 de standaard. Groet, Ben

  • Martin

    29-04-2022 om 10:43

    Goedemorgen Ben
    Even een andere vraag,ik heb een volk en dat is moergoed maar ik vind elke keer alleen eitjes en totaal geen gesloten broed,10 dagen geleden met de controle precies het zelfde,wat kan hier aan de hand zijn?

    Ha Martin, meest aannemelijk is een genetisch foutje waardoor de larven continue geruimd worden. Had je hier al eerder last van bij deze moer? Ken je deze moer van vorig jaar? Groet, Ben

  • ivo

    29-04-2022 om 16:09

    goedemiddag,

    een vraag die ooit al door iemand op de blog gesteld is en beantwoord is maar die ik niet kan terugvinden.

    In de honingkamer, waar de koningin niet in kan, vind ik op een raam tussen allemaal cellen met nectar twee grotere open cellen waar wit vocht in zit ( het is geen larve). ???

    dank voor een antwoord (mag kort en bondig zijn) .

    Ivo

    Ha Ivo, in de hk zijn er wel eens eileggende werksters die daar ongeremd door de afstand tot het broednest eitjes leggen in de speeldopjes. Het zijn dus eigenlijk zwermcellen in de koninginnengelei. Gewoon wegnemen. Het wordt niets boven het rooster.
    Maar ze horen daar niet. Groet, Ben

  • Dirk

    30-04-2022 om 08:37

    Goedemorgen Ben,

    Op de reactie van Sam geef je aan om de zwerm na drie dagen bij te voeren. Welk voordeel heeft dit? Doe je dat ook in een goede drachtperiode? Hoeveel en hoe lang voeder je bij?

    Bedankt voor je reactie,
    Dirk

    Ha Dirk, de zwerm neemt een voorraad honing in hun magen mee voor drie dagen. Daar bouwen ze de eerste raat mee, daarna is hun voorraad op. Het nieuwe broed vergt veel voer. Met koud of regenachtig weer is zo'n volk in een week dood zonder bijvoeren. Slechts 1 op de 7 zwermen overleeft in het wild het eerste jaar. Puur door gebrek aan voldoende voedsel. Je moet doorgaan met voeren tot ze 2 volle verzegelde ramen voer als reserve hebben. Groet, Ben

  • Martin

    30-04-2022 om 10:02

    Goedemorgen Ben
    Helaas ken ik deze moer niet,dit volk is een zwerm van 2021,maar het rare is ze heeft na het scheppen en bij het in en uit winteren wel volop in het broed gezeten.

    Ha Martin, ja begrijp ik, anders was ze ook niet uitgewinterd. Bijen kannibaliseren het broed ook bij honger of bij genetische afwijkingen. Maar het is wel heel vreemd wanneer dat plotseling gebeurt. Zie je geen kleine larven meer en helemaal nul gesloten broedcellen?
    Groet, Ben

  • Tomer

    30-04-2022 om 13:59

    Wat Martin beschrijft klinkt als sjoemelwas. Mogelijks is er nog van die foute was in omloop en dan krijg je dit beeld: eitjes worden steeds geruimd en op de ramen met slechte was onstaat er geen of nauwelijks gesloten broed.

    Ha Tomer, heb ik ook even aan gedacht. Maar met sjoemelwas bleef er nog wel 5 tot 15% gesloten broed over. Daarnaast zal dit volk niet in april compleet op nieuwe kunstraat gezet zijn. Beetje te vroeg. Bijzonder verhaal. Groet, Ben

  • Martin

    30-04-2022 om 15:35

    Misschien dan toch sjoemelwas?ben weer gaan controleren,alleen eitjes geen larven en ong 8 gesloten darrencellen op n 11raams spaarkast.
    Heb volledig zelf uitgebouwd maar niet belegd darrenraam en een kunstr raam vervangen door een gedeeltelijk uitgebouwd raam en een kunstraatraam,ieder van een ander nieuw lotno
    kunstraat.Q is zichtbaar aanwezig
    Nu maar afwachten wat er gaat gebeuren.
    Wordt vervolgd

    Ha Martin, vreemd dat het darrenraam niet belegd is. Op deze ramen heb je toch al gesloten broed gehad vorig jaar? Groet, Ben

  • Leonardus

    30-04-2022 om 20:47

    Hoi Ben. Als ik een veger maak van mijn volk kan ik dan zonder problemen meteen een kooitje met bevruchte of onbevruchte koningin in het oude volk plaatsen. Of moet ik eerst heel het proces van doppen breken volgen?

    Ha Leanardus, na het maken van een veger kun je op de negende dag alle doppen breken en dan gelijk een jonge onbevruchte moer via een kluisje met suikerdeeg invoeren. Groet, Ben

  • Jarno

    30-04-2022 om 22:21

    Hoi Ben,
    Vandaag mijn eerste zwerm geschept, gelukkig met succes. Ik lees in de reacties dat je adviseert om deze bij te voeren met suikerwater 1:1. Nu heb ik nog aardig wat volle voerramen staan (met ook enig stuifmeel). Maakt het uit wat ze precies aan voer hebben? Zo niet, dan geef ik ze bij voorkeur 2 voerramen.

    En kan de zwerm op dezelfde bijenstand, uiteraard in een andere kast, blijven staan?

    Alvast hartelijk bedankt voor het antwoord!

    Ha Jarno, je kunt de zwerm rustig op de avond van de dag dat je hem geschept hebt in een kast op dezelfde stand plaatsen. Na drie dagen kun je wel een voerraam toevoegen als kantraam. De bijen vinden die wel. Groet, Ben

  • Jeroen

    01-05-2022 om 13:16

    Hallo Ben,
    Ik lees je reactie op Jarno en ben benieuwd waarom je niet direct de voerramen kunt inhangen wanneer je de zwem in een kast doet. Dit bespaart dan toch een handeling en het openen van de kast? Of levert dit andere problemen op?

    Ha Jeroen, er wordt beweerd dat je daarmee de zwerm de kast weer uit jaagt. Vanwege de bewering heb ik het nooit uitgeprobeerd. Groet, Ben

  • Jeroen

    01-05-2022 om 21:11

    Weet je ook wat de reden is waarom dit beweert wordt? Als er nog voldoende ruimte in de kast zit lijkt het me juist positief voor de overlevingskansen van een zwerm in het wild als er een plek is waar nog honing voorradig is tov van een plek die 'leeg' is.

    Ha Jeroen, waarom imkers dit beweren weet ik niet, misschien hebben ze het zelf meegemaakt en gehoord van anderen. Ik zou zeggen: probeer het eens uit. Ik ben benieuwd. Groet, Ben

  • Anne

    02-05-2022 om 09:32

    Hallo Ben en Jeroen,
    Ik heb eens gelezen dat de eerste drie dagen nog wel bijen terugvliegen naar de de oude kast en
    als je dan voert dan zou dit roverij op kunnen leveren.
    vr. gr,
    Anne

    Ha Anne, roverij ontstaat alleen in zeer drachtarme perioden. Daar is nu zeker geen sprake van, bovendien kan de voorzwerm zich uitstekend verdedigen. Het zal meer gaan om de gevulde honingmagen van de bijen in de zwerm. Maar het kan ook zo maar een broodje aap zijn.
    Een gevangen zwerm verdwijnt wel vaker weer de volgende ochtend. Ik denk eerder dat dit te maken heeft met het feit dat de speurbijen al eerder een andere geschikte woning verkend hebben en daar gewoon hun zinnen op gezet hebben. Dat verkennen gebeurt vaak in de dagen voordat de zwerm vertrekt. Groet, Ben

  • Sander

    02-05-2022 om 13:11

    Ha Ben,

    Ik wil straks vegers gaan maken, maar zit me even te verdiepen of het een veger wordt of een vlieger. Een vlieger lijkt toch handiger als ik het zo zie, ook voor de honingopbrengst. Alleen, als ik een veger maak, behandel ik de bijen eerst met oxaalzuur, of ze vervolgens af te slaan, zo worden de meeste mijten gedood. Hoe kan ik doeltreffend de varroamijten behandelen bij het maken van een vlieger?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, bij een vlieger kun je niet behandelen. Is ook niet nodig want er zitten nauwelijks mijten op de vliegbijen. 70% van de mijten zit in het broed, met name het darrenbroed. Ook de veger behandelen heeft weinig nut. Stel dat er 400 mijten in je volk zitten dan zitten er ongeveer 100 op de bijen. De helft gaat mee naar de kunstzwerm. Dat zijn 50 mijten.
    Dan kun je gerust wachten tot de zomerbehandeling.
    Groet, Ben

  • Sander

    02-05-2022 om 13:51

    Aanvulling: de bijen in de honingkamer, bevatten deze geen varroamijten?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, verwaarloosbaar. De mijten hebben alleen iets te zoeken in het broed. Groet, Ben

  • Jarno

    03-05-2022 om 05:46

    Hoi,
    Ik las pas later dat er beter 3 dagen gewacht kan worden met het plaatsen van de voerramen in de kast met de zwerm, en had de voerramen direct op dezelfde dag van het scheppen van de zwerm al geplaatst.

    Tot nu toe zitten ze nog heerlijk in de nieuwe kast. Op basis van deze n=1 ervaring dus geen reden om niet direct de voerramen erin te hangen ;-)

    Ha Jarno, dan blijkt het misschien toch een broodje aap te zijn. Zo zijn er wel meer. Er wordt veel na-gepraat zonder degelijk onderzoek. Groet, Ben

  • Jeroen

    03-05-2022 om 18:19

    Wanneer een van mijn kasten een zwerm heeft zal ik er n=2 van maken en kijken wat er gebeurd. Zal het dan onder dit bericht plaatsen.

    Ha Jeroen, ik had gisteren ook een zwerm. Die kroop in mijn stoomwassmelter, want er lag nog raat in. Gelukkig zag ik de moer wit nummer 1 lopen en kon ik haar in een kluisje stoppen. In een kastje met een oud raam en verder kunstraat gestopt op de oude plek. De zwerm vloog terug en is gebleven met nummer 1 ;-). Groet, Ben

  • peter

    04-05-2022 om 16:40

    vandaag in de kast waar ik verleden week zwermcellen aantrof, maar ook duidelijk redcellen hoorde ik een tuter. geluisterd met stethoscoop aan de kast :-) alle andere doppen opgezocht en gebroken. 1 zwermcel was er nog en 4 redcellen. 4 koninginnen laten inlopen en 1 koningin in miniplus gezet.

    Ha Peter, mooi dat je ze gehoord en gevonden hebt. Groet, Ben

  • Jurn

    09-05-2022 om 16:39

    Vorige week mijn eerste volk gekregen, een kunstzwerm met de moer. Na 4 dagen ging het volk alweer zwermen. Gelukkig was de moer gemerkt en geknipt, zij zat 10 cm voor de kast op de grond. Heb haar via de deksel weer terig in de kast laten lopen. Een uur later waren alle bijen weer terug in de kast. Toen ik gisteren ging controleren of de moer weer aan de leg is (en dat is ze, ik zag haar lopen en volop nieuwe eitjes) vond ik 5 speeldoppen waarvan 1 belegd. Vond het bijzonder dat een kunstzwerm na een paar dagen toch nog gaat zwermen. Er heeft waarschijnlijk al veel zwermstemming in gezeten.

    Ha Jurn, weet je wat deze kunstzwerm aan ramen met broed meegekregen heeft en hoe sterk deze kunstzwerm was? Blijkbaar was de zwermdrift inderdaad nog steeds aanwezig. Groet, Ben

  • Jurn

    10-05-2022 om 09:26

    Hallo Ben, 1 raam met voer en misschien wat open broed, zeker geen gesloten broed. En de afgeslagen bijen van 8 ramen. We hebben deze kunstzwerm in een 11 raams spaarkast gezet met nog een leeg uitgebouwd raam en aangevuld met 9 ramen kunstraat. Ruimte hadden ze dus genoeg. Het viel me wel op dat ze in de eerste paar dagen nauwelijks raat hadden uitgebouwd.

    Ha Jurn, de kunstzwerm is goed gemaakt. Ik zag nog even te denken aan een belegde zwermcel op het meegegeven raam. Dus niet. Blijkbaar was het besluit om te gaan zwermen al genomen. Het niet bouwen hoort echt bij zwermdrift.
    Heb je de kunstzwerm naar een andere locatie gebracht? Dan hou je de vlieg- en speurbijen. Groet, Ben

  • Imkertoon

    24-06-2022 om 22:40

    Hoi Ben,
    Ik las ergens dat na de langste dag (21 juni) de zwermdrift afneemt. Wat weet jij hiervan?

    Ha Toon, lees even svp het laatste blogbericht, dat gaat juist hierover. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.