01-03-2019

1a. Rond eind februari: bodems schoonmaken en onderbakken wegnemen

Het kuisen van de bodems

Een bijenvolk wordt vaak op één of twee kamers (randen, bakken) overwinterd. In deze video's wordt getoond hoe je aan het eind van de winter de bodems van je bijenkasten kunt vernieuwen of schoon kunt krabben en tegelijkertijd de onderste bakken kunt wegnemen. Dit laatste geldt uiteraard alleen indien het volk op twee bakken of op anderhalve bak is overwinterd. In zes op de tien gevallen is de onderste bak leeg of lopen er hooguit enkele tientallen bijen rond. Indien de onderste bak nog bezet is met veel bijen vanwege de grootte van het volk, dan laat je deze bak staan en probeer je later in het seizoen de oude zwarte ramen te vervangen door kunstraat.

Doe het tijdig, anders ben je te laat

Deze handeling doe je voor 1 maart en niet later, want in de tweede helft van maart begint het broednest al weer flink te groeien en slaan de bijen stuifmeel op in de onderste kamer. Het mag gerust koud zijn, want dan zitten de bijen honkvast op een tros in de bovenste broedkamer. In de eerste video wordt uitsluitend de bodem vernieuwd of verschoond. In veel gevallen tref je een volledig schone bodem aan, dan laat je de bovenste bak weer rustig zakken en neem je de onderste weg. 

Het wegnemen van de onderbak

In de tweede video wordt de lege onderbak weggenomen. Deze twee zwakke of middelmatige volken werden in augustus van het jaar daarvoor verenigd (samen gevoegd). De bodem wordt ook schoongemaakt.

Thuis kun je later de uitgebouwde ramen uitsorteren; zwarte, beschimmelde en niet doorzichtige raten worden omgesmolten tot wasblokken.  

Het eenbaksimkeren

Indien je werkt met uitsluitend één broedkamer en de volken overwintert op die ene broedkamer dan kun je toch die check uitvoeren op de bodem. Je helpt de bijen door deze tijdig te kuisen van opeengehoopte dode bijen. Het kost je slechts vijf minuten per kast, terwijl het de bijen uren zou kosten om alles te kuisen. 

Ben Som de Cerff, docent bijenteelt en hobby-imker 

Deel dit bericht

Reacties

  • Cathérine

    02-02-2020 om 18:22

    Ben,
    Ik lees met veel interesse je blog en heb veel aan je info.
    Waarom houd je 1 maart aan voor bodemwissel en evt. onderste bak wegnemen?
    Hangt dit af van de temperatuur?
    Ik woon in midden Zweden en vraag me af of ik ook omstreeks 1 maart kan aanhouden ( op Zweedse sites weinig info hierover). Kan je me hierin adviseren?

    Cathérine, omstreeks 1 maart zit het volk vaak nog compact in de bovenste BK en is de onderste in 6 op de 10 gevallen leeg. Twee of drie weken later zal het volk losser zitten en vliegt het in Nederland al op de wilg en zit er dus weer nectar en stuifmeel in de onderste BK. Vandaar 1 maart. Bij jou kan dit wellicht 2 weken nog koud genoeg zijn. Groet, Ben

  • catharina

    27-02-2020 om 08:38

    Beste Ben,
    Heel fijn dit overzicht. Reuze dank.
    Acht jij het ook geschikt om bij vermoeden van te kort aan eten een dunne plak Apifonda nu te geven?

  • Rebecca

    28-02-2020 om 09:01

    Wat een prettig jaaroverzicht! Heel veel dank hiervoor.

  • Dick

    29-02-2020 om 11:13

    Hallo Ben, ik heb vanochtend de bodem gewisseld bij een volk op 1,5 bak. In de onderste HK zaten vrij veel bijen over 3-4 raampjes en die heb ik daarom laten staan.
    Hoe ja je verder met deze onderste HK. Laat je die dan de rest van het seizoen staan of vervang je deze ergens in de komende weken?
    Complimenten voor je blog en de nu beschreven jaarhandelingen. Groet, Dick

    Dick, zodra het weer warm genoeg wordt voor een echte voorjaarscontrole kun je de niet bebroede ramen uit de onderbak weg nemen en vervangen dor kunstraat. Een andere optie is deze hk eind maart bovenop een moerrooster te plaatsen als echte HK. Dan kun je een hk met kunstraat onder plaatsen en dan vullen ze de hk met voorjaarshoning terwijl het broed uitloopt. Na verzegeling van de voorjaarshoning kun je de bak alsnog wegnemen en slingeren en omsmelten naar was. Zet wel snel een 2e hk met kunstraat op de 1e hk zodra deze goed bezet is met bijen. Kan zo maar in een week. Groet, Ben

  • mark

    29-02-2020 om 14:10

    Hoi Ben, bij mij zit niet 1 van de 12 volken in de bovenste bak. Dat is eigenlijk ieder jaar zo. Wat kan ik nu het beste doen om toch voor het broedseizoen de ramen te verschonen? Dank.

    Hoi Mark, je moet bij de voorjaarscontrole toch eens kijken of je niet te ruim ingewinterd hebt of zat er na de zomerdracht al een honingkoepel in de bovenste BK? Dat zou de oorzaak kunnen zijn. Of misschien heb je nog een goede najaarsdracht? Heb je meer dan 3 ramen met wintervoer per kast?

    Je kunt nu het beste wachten op de voorjaarscontrole bij echt mooi weer. Dan kun je de oude ramen deels uit de onderbak wegnemen en vervangen door kunstraat. Plaats deze tegen het broednest, dan bouwen ze die mooi uit. Groet, Ben

  • Mart

    29-02-2020 om 19:48

    Hallo Ben
    Ik heb bij 4 kasten met dubbele BK gekeken en bij alle vier zitten ze nog in het midden Met de stijgende temperatuur is de kans dat ze op tros gaan erg klein Wat adviseer jij? Wachten? Twee kasten zijn van vorig jaar en de andere van 05-2018.

    Mart, zat er direct na de zomerdracht soms ook al zo'n koepel met honing boven het broednest? Mijn advies is inderdaad tot het warm genoeg is voor de grote voorjaarscontrole. Op dat moment de lege en slechte ramen uit de onderbak vervangen door kunstraat. Meer kun je niet doen. Vaak kun je in augustus nog enige oude raten eruit werken. wel tijdig in de onderbak hangen. Groet, Ben

  • mark

    01-03-2020 om 14:43

    Hoi Ben, ik voer altijd 1,5 kan per volk. Ik zie, en hoor teveel mensen paniekerig doen dat ze te zuinig inwinteren. groet mark

    Mark, daar heb je gelijk in. Waarschijnlijk voer jij weer net iets te veel. 1,5 can bij een tweebaks volk is goed, namelijk 18 kilo wintervoer. Echter hoogstwaarschijnlijk zitten er op het moment dat je begint te voeren nog de nodige kilo's honing in de bovenste BK. Die kilo's moet je wel in mindering brengen op de hoeveelheid die je nu geeft. Groet, Ben

  • mark

    27-03-2020 om 10:39

    Hoi Ben, ik heb toch nog een vraagje over het wisselen van bakken/ramen. Ik vindt het nu te koud om in de bijen te gaan, plus ik krijg niet alle volken op 1 dag gedaan. Bij mij staan ze dus nog op 2 BK bakken. Wat is jou mening om straks (april als het wat warmer is) de bakken open te maken. De ramen waar broed op zit naar de onderste bak te plaatsen. Het open broed zoveel mogelijk bij elkaar in het midden houden. Gesloten broed aan de buitenkant van het open broed. En dan de bak erboven leeghalen, en vervangen door nieuw kunstraat? Evt. een rooster ertussen. Of is dit teveel gerommel in de kasten? Dank, groet Mark

    Ha Mark, er zijn vele imkermethoden. Ik ben voorstander van imkerhandelingen, die dicht bij het natuurlijke gedrag van het bijenvolk aansluiten. Anderen denken hier anders over, dat mag gelukkig in Nederland.
    Daarom ben ik geen voorstander van het 'omhangen' van broed. Er zit een bepaalde biologische logica in de opbouw van het broednest. In jouw geval zou ik dus de overtollige voerramen en lege oude ramen uitnemen en daarvoor in de plaats ramen met kunstraat tegen het broednest aanhangen. Maximaal 1 nieuw raam in de 2 bakken aan iedere kant van het broednest. Jouw methode kan echter ook.
    Ik zou er echter dan voor kiezen om de bak met kunstraat onder te plaatsen. Die keuze hangt ook weer samen met de biologische logica. Het volk groeit dan vanzelf naar beneden als ze die extra ruimte nodig heeft.

    Bij mijn methode (2e bk onder) kun je bij stijging van de temperatuur wel direct een Hk met uitgebouwde ramen op een moerrooster op het broednest (BK) plaatsen. De bijen slaan dan de honing keurig in de HK boven de bovenste BK op.
    Groet, Ben

  • mark

    27-03-2020 om 12:32

    Hoi Ben, dank voor je bericht. Je bedoelt dat ik een (zo goed als lege hoop ik) BK onder moet zetten met alleen kunstraat? Het zal bij mij dan langer duren voordat de HK erop kunnen. Ze zullen immers eerst de BK dan vullen? Dank nogmaals

  • Marina

    06-02-2024 om 17:35

    Hoi Ben, Je zegt in je antwoord op Mark dat je met jouw methode de 2de BK onder zet. Ik dacht dat jij voorstander was van eenbaksimkeren, of begrijp ik dat verkeerd? Groet, Marina

    Ha Marina, Mark geeft aan dat hij werkt met twee bk's. Dat is zijn keuze en binnen die keuze heb ik hem antwoord gegeven. Mijn bedrijfsmethode impliceert dat ik uitsluitend wil werken met eenbaksbroedkamers. Maar het staat iedereen vrij om een andere keuze te maken. Groet, Ben

  • Elza

    06-02-2024 om 18:17

    hallo Ben. Kan ik nu de onderste bk verwijderen en de bodem schoonmaken nu het nog koud is? Ik dacht dat ik moest wachten tot het boven de 16 graden is maar als het nu al kan doe ik het liever nu. Vorig jaar waren ze al snel aan het uitbouwen.
    Groetjes
    Elza

    Ha Elza, je kunt het rustig nu doen, want de bovenkant van de kast blijft dicht. Groet, Ben

  • Wim Verhoeven

    11-02-2024 om 11:21

    Beste Ben, bij controle van de schuiflades zag ik dat bij 2 volken maar een paar straatjes mul, etc. aanwezig waren; wrs. dus erg kleine volkjes. Mijn vraag is of het verstandig is deze a.s. donderdag te verenigen. De te verwachten temperatuur is dan 13 graden. Een vriendelijke groet, Wim

    Ha Wim, onder de vijf bezette ramen zou ik ze zeker verenigen. Je kunt ze op elkaar zetten en later in 1 bk zetten of direct bij mooi weer in 1 bk zetten. Ramen met broed bloksgewijs tegen elkaar. In principe hoef je niet te letten op de moeren, tenzij er eentje darrenbroedig is. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.